Anna Lewalska, IV Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Toruniu, klasa 2f
UNESCO, co to takiego?
UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, czyli Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury). Jest to organizacja wyspecjalizowana ONZ, a jej podstawowym celem jest wspieranie współpracy międzynarodowej w dziedzinie kultury, sztuki i nauki oraz promowanie zasad poszanowania praw człowieka, bez względu na kolor skóry, status społeczny i religię. UNESCO powstała 16 listopada 1945 roku w Londynie, na mocy Aktu Konstytucyjnego, podpisanego przez przedstawicieli 37 państw, również z Polski. Pierwszym dyrektorem generalnym został Julian Huxley, biolog i pisarz. Stałą siedzibą Organizacji od 1958 roku jest Paryż. Organizacja miała wdrażać ,,solidarność intelektualną i moralną ludzkości”. Rok 1960 to początek akcji przeniesienia Wielkiej Świątyni Abu Simbel w Egipcie w celu uchronienia jej przed zalaniem przez wody Nilu. Jest to pierwsze w historii UNESCO tego typu przedsięwzięcie, które zapoczątkuje szereg innych spektakularnych akcji, takich jak w Mohenjo w Pakistanie, w Fesie w Maroku, w Katmandu w Nepalu, w Borobudur w Indonezji i na Akropolu w Grecji. Obecnie UNESCO zrzesza 193 kraje (w tym Polskę), a 6 państw posiada status krajów stowarzyszonych. Głównym organem decyzyjnym UNESCO jest Konferencja Generalna, którą tworzą przedstawiciele wszystkich krajów członkowskich i to ona określa strategię i główne kierunki pracy Organizacji oraz przygotowuje i zatwierdza program i budżet. Sieć Komisji Narodowych reprezentuje Organizację w krajach członkowskich i w krajach stowarzyszonych. Ich zadaniem jest m.in.: dostarczani UNESCO cennych opracowań, związanych z realizowanym programem, pomoc we wprowadzeniu w życie licznych inicjatyw (programy szkoleń, badań, akcje uwrażliwiania społecznego i kampanie prasowe). UNESCO współpracuje również z licznymi organizacjami o zasięgu regionalnym i narodowym. Na terenie naszego kraju działa Lokalna Organizacja Turystyczna ,,Liga Polskich Miast i Miejsc UNESCO”, mająca swoją siedzibę w Toruniu. Członkami Ligi są: Białowieski Park Narodowy, gmina Jawor, gmina Lipnica Murowana, gmina miasta Świdnica, gmina Sękowa, Hala Stulecia (Wrocław), Lokalna Organizacja Turystyczna Beskid Zielony, Lokalna Organizacja Turystyczna ,,Zamość i Roztocze”, miasto Łęknica, miasto Oświęcim, miasto Toruń, miasto Warszawa, miasto Wieliczka, miasto Zamość, parafia ewangielicko-augsburska w Jaworze, parafia ewangielicko- augsburska w Świdnicy, parafia rzymsko- katolicka w Lipnicy Murowanej, parafia św. Józefa w Binarowej oraz parafia rzymsko-katolicka św. Michała Archanioła w Dębnie. Wymieniono tu polskie samorządy i instytucje opiekujące się bądź terenowo związane z miejscami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa
Można powiedzieć, że UNESCO to strażnik i opiekun pamięci i kultury oraz innych obiektów, który nieprzerwanie pełni swoją swoją służbę od kilkudziesięciu lat. Na liście Światowego Dziedzictwa w UNESCO figuruje 13 polskich obiektów (daje nam to 8. miejsce w Europie i 17. na świecie).
Źródło: Encyklopedia ,,Zabytki UNESCO w Polsce", wyd. Arti, Joanna Włodarczyk, Warszawa 2011