|
Plac Czerwony i Kreml / Na liście UNESCO od 1990 r.
Olśniewająca baśniowymi kształtami i kolorami Cerkiew p.w. Wasyla Błogosławionego jest symbolem Moskwy i narodowego stylu rosyjskiego. Wzniesiono ją na placu Czerwonym, czyli ,,pięknym", bowiem dla dawnych Słowian barwa ta była synonimem piękna. Najsłynniejszy plac Moskwy rozciąga się u stóp Kremla - otoczonej ceglanym murem siedziby carów, znaczonej złoconymi wieżami soborów.
Plac Czerwony z mauzoleum Lenina - miejsce to udostępnione jest dla zwiedzających
Obok Kremla Plac Czerwony to bodaj najbardziej rozpoznawalne miejsce Rosji od wieków będące centrum życia społecznego kraju. To od niego rozchodzą się wszystkie ważniejsze Moskwy, czyniąc z niego centralny punkt miasta.
Oczywiście wyjaśnienia wymaga sprawa nazwy placu, która mogłaby wskazywać, że nadali ją komuniści, którzy wyjątkowo upodobali sobie to miejsce dla wszelkich uroczystości państwowych, w czasie których przetaczające się parady wojskowe prezentowały potęgę militarną ZSRR. Tak naprawdę obecna nazwa wynika z podobieństwa rosyjskiego słowa oznaczającego kolor czerwony oraz staroruskiego słowa piękny, którym początkowo określano plac. Z czasem pierwotne znaczenie uległo zmianie i tak już za czasów carskich plac nie nazywał się Piękny, ale Czerwony.
Plac Czerwony otacza wiele znanych i charakterystycznych budowli. Od północy ograniczają go mury Kremla, pod którymi pochowani są wybitni działacze komunistyczni. Tuż przy nich znajduje się słynne Mauzoleum Lenina, gdzie znajdują się zmumifikowane zwłoki wodza rewolucji. Sam Lenin życzył sobie, żeby po śmierci jego zwłoki poddać kremacji i pochować w Petersburgu. Biuro polityczne jednak życzenia nie spełniło i kazało wybudować przy placu specjalne mauzoleum. Poddany mumifikacji Lenin spoczywa tam do dziś, a sarkofag z ciałem dostępny jest dla zwiedzających. Coraz częściej pojawiają się jednak głosy, że mauzoleum należy zlikwidować. Warto również dodać, że w latach 1953-1962 obok Lenina spoczywało ciało Stalina, które zostało przeniesione pod mury Kremla w okresie destalinizacji.
Najbardziej rozpoznawalną budowlą na Placu Czerwonym jest niewątpliwie Cerkiew Wasyla Błogosławionego, w latach 1555-1560 przez cara Iwana Groźnego dla uczczenia pokonania Tatarów i zdobycia Kazania. Jest jednym ze szczytowych osiągnięć stylu rosyjskiego, które za życia cara osiągnął swoje apogeum. Charakterystyczne kopuły zostały pomalowane w fantazyjne wzoru w XVII w., zastępując wcześniejsze złote. Architektura świątyni stała się inspiracją dla twórców Soboru Zmartwychwstania Pańskiego w Petersburgu, z którym przez wielu bywa mylona.
Na północnym-wschodzie placu wznosi się gmach GUMu (Główny Powszechny Dom Towarowy). Ten zaprojektowany przez Aleksandra Pomierancewa oraz Władimira Szuchowa budynek łączy w sobie elementy średniowiecznej architektury rosyjskiej oraz szklane i żelazne konstrukcje charakterystyczne dla wiktoriańskich budowli. Wzniesiono go w latach 1890-1893 i z wielką pompą oddano do użytku 14 grudnia 1893 roku. Ten ogromny gmach do czasów rewolucji październikowej mieścił aż 1200 sklepów. Po dojściu do władzy komunistów został znacjonalizowany, lecz dalej pełnił swoją funkcję. Jednak już za czasów Stalina GUM przestał służyć jako miejsce handlu – rozmieszczono tu biura komitetu nadzorującego wykonanie planu pięcioletniego. Po samobójczej śmierci żony Stalina, Nadieżdy w 1932 roku wystawiano tu jej ciało. W 1953 roku budynek odrestaurowano i przywrócono mu jego pierwotne funkcje. GUM działa do dziś, będąc jednym z ulubionych miejsc spacerów odwiedzających miasto turystów. Obecnie mieści ok. 200 sklepów, z których większość sprzedaje towary luksusowe znanych marek.
Na północnym wschodzie znajduje się największa instytucja muzealna w Rosji – Państwowe Muzeum Historyczne, powołane do życia z inicjatywy społecznej w 1872 roku. Budynek, w którym się ono znajduje został wybudowany w stylu neorosyjskim na działce przekazanej przez władze miasta w latach 1875-1881. Imponujące zbiory muzeum to prawie 4,5 mln eksponatów, stanowiących przekrój przez całą historię Rosji.
|
Plac zimowy / Na liście UNESCO od 1990 r.
Niezwykły plan Piotra I, by na bagnistych terenach nad rzeką Newą wybudować od podstaw nową stolicę Rosji, ziścił się w pełni, a miasto okrzyknięto Wenecją Północy. Wspaniałe pałace, gmachy państwowe i wojskowe, cerkwie i sobory tworzą jednorodną stylistycznie, zdumiewającą swym rozmachem i bogactwem całość.
Pałac zimowy w Sankt Petersburgu
Pałac Zimowy w Petersburgu, olbrzymi gmach zbudowany na planie zamkniętego czworoboku z wewnętrznym dziedzińcem - ermitażem - to jeden z największych i najwspanialszych kompleksów pałacowych na świecie.
Budowę Pałacu Zimowego rozpoczęto w 1754 r., za panowania córki Piotra I, Elżbiety, która zażyczyła sobie rezydencji odzwierciedlającej rosnącą potęgę Rosji. Prace zakończono w 1762 r., już za rządów Katarzyny II, która wstąpiła na tron po śmierci swego męża Piotra III, zamordowanego po 6 miesiącach panowania z przyzwoleniem kochającej małżonki.
Petersburg. Była to już piąta "wersja" Pałacu Zimowego. Pierwszą postawiono w 1711 r. dla Piotra I, w drugiej, wybudowanej w latach 1716-1719 według projektu Georga Mattarnowiego na miejscu dzisiejszego Teatru Ermitażowego, w 1725 r. Piotr Wielki zmarł. Trzy kolejne zaprojektował pochodzący z Włoch architekt Francesco Bartolomeo Rastrelli. W 1732 r. rozpoczął prace nad pałacem dla Anny Iwanowny, w 1755 r. na rogu prospektu Newskiego i Mojki powstała czwarta, drewniana wersja, nazywana "tymczasową", rozebrana w 1762 r., a w latach 1754-1762 - podziwiana do dzisiaj rezydencja dla Elżbiety Piotrowny. Wielki Rastrelli zbudował Pałac Zimowy w stylu rosyjskiego baroku. Jak później sam pisał, pałac "został wzniesiony wyłącznie na spotęgowanie chwały Rosji". Rosyjski barok charakteryzują przede wszystkim naprzemiennie występujące wypukłe i wklęsłe elementy fasady, zakrzywione linie, bogactwo rzeźby architektonicznej i innych elementów zdobniczych oraz nieodmiennie dwukolorowy wystrój elewacji. W latach 1838-1839, po pożarze w 1837 r., pałac odnowili architekci Wasilij Stasow i Aleksander Briułłow.
 Petersburg. Pałac Zimowy to jeden z największych kompleksów pałacowych na świecie. Oto, co mówią same liczby: długość z grubsza 200 m, szerokość - 160 m, długość gzymsu obiegającego całą budowlę - 2 km, wysokość - 22 m. Pałac liczy 1057 pomieszczeń o łącznej powierzchni 46 516 m2, ma 117 klatek schodowych, 1886 drzwi i 1945 okien. Wnętrza wykończono polerowanym marmurem, lazurytem, malachitem, porfirem, jaspisem i kamieniami półszlachetnymi. Hojnie wykorzystano również brąz, kryształ, złocenia, rzadkie gatunki drewna i dekoracyjne tkaniny ścienne.
Petersburg. W ostatniej ćwierci XIX w., kiedy w ruchu rewolucyjnym dominowały akcje terrorystyczne, zamachowcy nie wahali się sięgać do Pałacu Zimowego. Stiepan Chałturin, młody cieśla z pałacowej obsługi, na polecenie terrorystów z ugrupowania Narodnaja Wola przemycał do monarszej siedziby niewielkie ilości dynamitu, aż wreszcie zgromadził ładunek odpowiedni do założonego celu. Bomba wybuchła pod carską jadalnią, a Aleksandra II uratowało jedynie to, ze zazwyczaj bywał punktualny, a tego ranka spóźnił się na obiad o kilka minut. Terroryści w końcu jednak dopięli swego w 1881 r. - Ignatij Griniewskij cisnął w cara bombę, gdy ten wysiadał z powozu. Władca odniósł śmiertelną ranę, a zamachowiec zginał na miejscu.
|
Ławra Troicko-Siergijewska / Na liście UNESCO od 1993 r.
Założona w XIV w. Ławra Troicko-Siergijewska uznawana jest za kolebkę rosyjskiego monastycyzmu - wywodzący się stąd mnisi dali początek ponad 400 klasztorom prawosławnym. Wśród 13 cerkwi klasztoru szczególnie wyróżnia się Sobór Uspieński z centralną złotą kopułą otoczoną przez cztery mniejsze, błękitne, ozdobione złotymi gwiazdami.
Kompleks klasztorny w Siergijew Posadzie
W XIV w. na północ od Moskwy Sergiusz z Radoneża zbudował małą, drewnianą cerkiew pod wezwaniem św. Trójcy i zorganizował wspólnotę wiernych. W ten sposób powstała ławra. Dziś otaczające ją mury mają 1,6 km długości. Jej świątynie należą do najpiękniejszych w Rosji.
Sobór Uspieński - główna świątynia ławry, zbudowana w XVI w. Bogato dekorowane wnętrze powstało ponad 100 lat po wzniesieniu soboru.
Sobór Troicki - Świątynię z grobem św. Sergiusza zbudowano w latach 1422-1423. Ikonostas malowała grupa artystów pod kierunkiem Andrieja Rublowa. To najstarszy budynek na terenie ławry.
Pałac metropolitów - W latach 1946-1988 była to siedziba metropolitów i patrirachów.
Cerkiew Siergija i trapezna - W budynku wzniesionym w XVII w. wschodnią część zajmuje cekiew św. Sergiusza, a zachodnią - trapezna. Kolorową fasadę zdobią kolumny z motywem winorośli. Wnętrze jest bogato dekorowane.
Wśród cennych przedmiotów zgromadzonych w skarbcu i dawnej zakrystii znajdują się także carskie dary dla ławry. Można tam obejrzeć inkrustowane sukienki ikon, krzyże, ikony, ewangeliarze w złoconych oprawach, szaty liturgiczne i kosztowne tkaniny.
|
|
|
